KOTOR. Przewodnik po mieście nazywanym perłą Czarnogóry. Co warto zobaczyć?

Jeśli planujecie podróż do Czarnogóry, to jednym z tych miejsc, które koniecznie musicie tu zobaczyć, jest Boka Kotorska. Ta sporych rozmiarów zatoka wcinająca się głęboko w ląd nieopodal granicy z Chorwacją uchodzi bowiem za jeden z najbardziej malowniczych zakątków nie tylko całej Czarnogóry, ale też całego Adriatyku, a przepiękne widoki, które tu na Was czekają, na długo pozostaną w Waszych głowach. Zatoka charakteryzuje się otaczającymi ją licznymi wzniesieniami przypominającymi norweskie fiordy, a także usytuowanymi wzdłuż jej brzegu niezwykle urokliwymi miasteczkami, które przyciągają turystów swoją piękną architekturą oraz ciekawymi zabytkami. Najładniejszym i najbardziej znanym spośród nich jest Kotor, który dzięki swojemu fantastycznemu położeniu oraz zachwycającej średniowiecznej starówce jest często nazywany drugim (choć znacznie skromniejszym) Dubrownikiem.

KOTOR – CO WARTO ZOBACZYĆ?

Kotor jest położony na samym końcu Zatoki Kotorskiej, u podnóża pasma gór Lovćen sięgających wysokości 1000 m n.p.m. Pierwsza osada w tym miejscu powstała już w III wieku p.n.e. i od tego czasu miasto wielokrotnie zmieniało swoich właścicieli, pozostając m.in. pod panowaniem Rzymu, Bizancjum, Serbii, Wenecji, Austrii czy nawet Francji. W XIII wieku był to już jeden z najważniejszych portów w regionie, a swój dzisiejszy charakter i układ urbanistyczny uzyskał on pod rządami Republiki Weneckiej w XV-XVIII wieku. Obecnie Kotor dzieli się zasadniczo na dwie części: pierwsza z nich obejmuje otoczoną murami historyczną starówkę wraz z górującą ponad nią twierdzą usytuowaną wysoko na wzgórzu, a druga – współczesną zabudowę miasta z ostatnich lat wraz z portem jachtowym.

Poniżej został zamieszczony uproszczony plan miasta z zaznaczonymi najważniejszymi miejscami wartymi zobaczenia:

1. Stare Miasto

Kotorska starówka niewiele się zmieniła od czasu, gdy rządzili tu Wenecjanie. Po dziś dzień zachowały się tu stare kamienice pokryte charakterystycznymi pomarańczowymi dachówkami, a pomiędzy nimi wiją się wąskie i niekiedy kręte uliczki, które gdzieniegdzie przekształcają się w szerokie reprezentacyjne place będące popularnym miejscem spotkań oraz najczęściej zagospodarowane przez ogródki restauracyjne tutejszych lokali gastronomicznych. Co ciekawe, zabudowa starego Kotoru wcale nie powstawała w sposób przemyślany i z góry zaplanowany – poszczególne jej elementy były dobudowywane spontanicznie i w odpowiedzi na konkretne potrzeby mieszkańców na różnych etapach rozwoju miasta, czego najlepszym dowodem jest chociażby to, że praktycznie każda uliczka ma tutaj inną szerokość, a staromiejskie place cechują się nieregularnymi asymetrycznymi kształtami. Cała kotorska starówka otoczona jest murami obronnymi, w których znajdują się trzy bramy prowadzące do miasta. W 1979 roku Kotor został nawiedzony przez trzęsienie ziemi, które spowodowało wiele strat w zabytkowej miejskiej zabudowie. Po kilkunastu latach udało się ją jednak zrekonstruować i dziś prezentuje się ona naprawdę wytwornie.

Najważniejsze miejsca, które zobaczycie podczas spaceru kotorską starówką, to:

• Brama Morska (Vrata od Mora) – główna brama staromiejska, która łączy zachodnią część starówki z portem na Zatoce Kotorskiej. Swój obecny renesansowy wygląd brama zyskała w XVI wieku. Od zewnętrznej strony na bramie znajduje się pięcioramienna gwiazda wraz z datą 21 XI 1944 (jest to data wyzwolenia Kotoru spod okupacji niemieckiej), a nieco wyżej umieszczono także herb Czarnogóry z czasów Jugosławii oraz sentencję „Tuđe nećemo, svoje ne damo” („Cudzego nie chcemy, swojego nie damy”). Przed wejściem do bramy zostały umieszczone dwie lufy armatnie na kamiennych postumentach;
• Plac Broni (Trg od Oružja) – największy i najbardziej reprezentacyjny plac kotorskiej starówki, który swoją nazwę zawdzięcza znajdującemu się tutaj niegdyś budynkowi arsenału. Do placu prowadzi Brama Morska, a naprzeciwko niej wznosi się wieża zegarowa z 1602 roku, czyli jeden z symboli Kotoru. Poza tym, przy placu znajduje się również m.in. Pałac Książęcy;
• Plac Mąki (Trg od Brašna) – drugi reprezentacyjny plac, przy którym znajdują się m.in. dwa pałace dawnych rodzin szlacheckich. Są to Pałac Buciów oraz Pałac Pimów. Dawniej plac ten służył przede wszystkim handlarzom mąki, którzy właśnie w tym miejscu sprzedawali swoje produkty mieszkańcom Kotoru;
• Katedra św. Tryfona (Katedrala sv. Tripuna) – najważniejszy zabytek Kotoru oraz jeden z najistotniejszych przykładów architektury romańskiej w całej Czarnogórze. Kościół powstał w 1166 roku w miejscu wcześniejszej świątyni z IX wieku, a jego najistotniejsza przebudowa miała miejsce w XVII wieku, kiedy to budowla zyskała elementy gotyku i renesansu. We wnętrzu kościoła znajdują się relikwie św. Tryfona, patrona Kotoru;
• Plac św. Łukasza (Trg sv. Luke) – staromiejski plac, który często bywa określany jako Plac Cerkwi. Znajdują się tutaj dwie cerkwie: Cerkiew św. Łukasza z 1195 roku oraz Cerkiew św. Mikołaja z 1908 roku.
• Brama Północna (Vrata od Škurde) – XVI-wieczna brama, która umożliwia wejście do starego Kotoru od strony rzeki Škurda. Nieopodal bramy znajduje się XIII-wieczna Cytadela, która została wybudowana jako dodatkowe wzmocnienie murów obronnych w północno-zachodniej części miasta.
• Brama Południowa (Vrata od Gurdića) – XV-wieczna brama umiejscowiona nad zatoczką Gurdić. Aż do XIX wieku była to jedyna brama, która umożliwiała przybycie do starego Kotoru drogą lądową. Tuż obok wznosi się imponujący Bastion Gurdić.

Poniższe zdjęcia przedstawiają Kotor późnym wieczorem:

Ze względu na upały, jakie w sezonie letnim panują tu w ciągu dnia, to właśnie godziny wieczorne wydają się optymalną porą na spacer uliczkami Starego Miasta. Właśnie wtedy urokliwa kotorska starówka staje się jeszcze bardziej klimatyczna, a miejsce to tętni życiem do późnej nocy. Oprócz pięknej architektury i zabytków, tym, na co w Kotorze na pewno zwrócicie uwagę (i to bez względu na porę dnia), są również… koty. Bo chociaż w całej Czarnogórze spotkacie koty praktycznie wszędzie, to najbardziej z obecności tych zwierzaków słynie właśnie Kotor. Co prawda wbrew niektórym opiniom nazwa tego miasta wcale nie ma związku z kotami, ale koty i tak na dobre się tu zadomowiły i śmiało możecie ich wypatrywać w niemal każdym zakątku miasta. Co ciekawe, w Kotorze funkcjonuje również niewielkie Muzeum Kotów.

2. Port jachtowy i wybrzeże

Ważnym miejscem w Kotorze jest też oczywiście port, który służy zarówno niewielkim jachtom jak również gigantycznym wycieczkowcom przywożącym do Kotoru zorganizowane grupy turystów. Wzdłuż wybrzeża wytyczony został nadmorski deptak, który jest przyjemnym miejscem na spacer, czy to w ciągu dnia, czy też późnym wieczorem – można stąd podziwiać nie tylko cumujące w porcie statki, ale też wznoszące się niemalże tuż obok mury obronne Starego Miasta oraz górującą nad nim twierdzę św. Jana. Z portu w Kotorze startują również liczne rejsy po Zatoce Kotorskiej organizowane przez lokalne biura podróży.

3. Twierdza św. Jana

Świetnym zwieńczeniem wizyty w Kotorze może być wdrapanie się na twierdzę św. Jana (Tvrđava Sv. Ivan), która wznosi się ponad miastem na wysokości 260 m n.p.m. W przeszłości twierdza stanowiła ważne uzupełnienie systemu murów obronnych i miała zapewniać bezpieczeństwo mieszkańcom miasta, a obecnie jest to jedna z najważniejszych atrakcji turystycznych całej Zatoki Kotorskiej. Choć wejście na sam szczyt może być trochę męczące oraz wymaga pokonania stromej drogi i licznych schodów, to przepiękny krajobraz miasta i okolicy, który stąd ujrzycie, w pełni zrekompensuje Wam cały włożony wysiłek. Na twierdzę od strony starówki prowadzą dwie trasy, a spacer w jedną stronę powinien Wam zająć nie więcej niż godzinę. Podczas spaceru warto mieć ze sobą butelkę wody, a w przypadku silnego słońca także nakrycie głowy. Teren twierdzy jest dostępny dla zwiedzających od poniedziałku do piątku w godz. 8-20, a bilet wstępu kosztuje 8 EUR.

Taki widok czeka na Was, jak już tylko uda Wam się wejść na górę:

CZY WARTO PRZYJECHAĆ DO KOTORU?

Kotor jest jednym z tych miejsc, których nie powinniście omijać podczas wycieczki do Czarnogóry. Miasto to nie bez powodu nosi miano perły w koronie Czarnogóry, a w 1979 roku wraz z całym regionem został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Kotorska starówka jest naprawdę bardzo urokliwa oraz bardzo zadbana, i będziecie mogli poczuć się tutaj co najmniej tak, jakbyście spacerowali ulicami jakiegoś włoskiego miasteczka. Co ważne, Kotor jest jak najbardziej przygotowany na przyjmowanie dużej liczby turystów i znajduje się tu naprawdę wiele hoteli, restauracji, sklepików z pamiątkami czy też punkt informacji turystycznej.

Z drugiej strony, odwiedzając Kotor trzeba liczyć się z tym, że zwłaszcza w szczycie sezonu turystów jest tutaj naprawdę mnóstwo, a to z kolei sprawia, że przechadzając się wąskimi uliczkami kotorskiej starówki często trzeba się przeciskać przez tłumy pozostałych spacerowiczów. Popularność Kotoru odbija się również na cenach, np. za nocleg czy za obiad w restauracji. Aktualnie Kotor uchodzi za najdroższe dla turystów miasto w całej Czarnogórze. Choć w dalszym ciągu jest tu taniej niż np. w Europie Zachodniej, to jednak osoby przyzwyczajone do znacznie niższych cen w innych regionach kraju mogą być mocno zawiedzione. Okazuje się także, że wiele tutejszych restauracji, zwłaszcza tych zlokalizowanych w samym sercu Starego Miasta, jest nastawionych jedynie na obsługę ruchu turystycznego, a to z kolei sprawia, że w niektórych z nich jakość serwowanych posiłków bywa mocno wątpliwa. W końcu po co się starać, skoro większość naszych klientów przybywa do Kotoru na maksymalnie kilka dni i już nigdy tu nie wraca? Dlatego szukając miejsca na obiad, koniecznie sprawdźcie poprzez Google czy Tripadvisor, jak dana knajpa jest oceniana.

ILE CZASU SPĘDZIĆ W KOTORZE?

Najbardziej optymalny wydaje się przyjazd na cały jeden dzień. W tak krótkim czasie zdążycie zobaczyć wszystkie najważniejsze zabytki Kotoru i miasto to na pewno zdąży się Wam spodobać. Jeśli jednak planujecie dłuższy pobyt nad Zatoką Kotorską połączony z plażowaniem, to wówczas Kotor wcale nie będzie najlepszym kierunkiem. Miejsce to może Was na dłuższą metę przytłoczyć, a w dodatku w całym mieście znajduje się raptem tylko jedna plaża, która jest dosyć małych rozmiarów i w sezonie może być naprawdę bardzo zatłoczona (więcej kąpielisk znajdziecie chociażby w okolicach Tivatu bądź w Herceg Novi). Z tego powodu w przypadku dłuższych wyjazdów za główną bazę pobytową lepiej jest obrać jedną z okolicznych miejscowości lub nawet Budvę – popularny nadmorski kurort turystyczny położony nieco dalej już nie przy Zatoce Kotorskiej, a bezpośrednio nad Adriatykiem.

Inne ciekawe miejscowości nad Zatoką Kotorską, które również warto zobaczyć, to:

• Herceg Novi (ZOBACZ),
• Risan,
• Perast,
• Dobrota,
• Tivat.

JAK PORUSZAĆ SIĘ PO KOTORZE?

Kotor to naprawdę nieduże miasteczko, które na stałe jest zamieszkane przez raptem około tysiąc osób. Do poruszania się po mieście spokojnie wystarczy Wam siła własnych nóg, zwłaszcza że cała kotorska starówka jest obszarem całkowicie wyłączonym z ruchu samochodowego.

W centrum Kotoru, wzdłuż głównej alei rozdzielającej Stare Miasto i port, zlokalizowanych jest kilka strzeżonych parkingów, gdzie można zostawić samochód płacąc za to 0.70 – 1.50 EUR za godzinę. Generalnie zasada jest taka, że im bliżej starówki, tym parking jest droższy. Niestety tylko nieliczne parkingi na terenie miasta oferują niższe zryczałtowane stawki za pozostawienie samochodu na cały dzień (wówczas cena to ok. 10 – 15 EUR). Alternatywnym, choć być może ryzykownym, rozwiązaniem jest darmowe zaparkowanie auta na niestrzeżonym placu – jedno z takich miejsc znajduje się nieopodal centrum miasta, współrzędne w Google Maps to 42.421781, 18.764645.

—

Podobał Ci się ten tekst lub może masz do niego jakieś dodatkowe pytania? Zostaw komentarz, a z przyjemnością Ci odpowiem!

A może jesteś ciekawy(-a) kolejnych tekstów, które już niebawem zostaną opublikowane na stronie? Dołącz do wspólnej podróży na Facebooku @stronyswiata.blog oraz na Instagramie @darek_wojdyga, a na pewno zawsze będziesz na bieżąco!