BRUKSELA. Przewodnik po stolicy Belgii. Najważniejsze zabytki i atrakcje
Spis treści
Bruksela często uchodzi za miasto nijakie i nieciekawe. Nie mniej jednak, jest to miejsce, które każdy powinien kiedyś zobaczyć. W końcu to właśnie w stolicy Belgii codziennie dyskutuje się o najważniejszych sprawach całej Europy, a decyzje, które tu zapadają, mają potem wpływ na życie codzienne każdego z nas. Nie jest to jednak jedyny argument przemawiający za odwiedzeniem Brukseli. Mimo swojego wielkiego politycznego znaczenia jest to w gruncie rzeczy nie tak duża miejscowość. Jest ona dosyć spokojnym miejscem, w którym czeka na Ciebie sporo ciekawej architektury, eleganckich ulic i placów oraz zabytków i innych atrakcji. W Brukseli panuje naprawdę świetna atmosfera – z jednej strony bardzo tradycyjna, a z drugiej strony niezwykle nowoczesna i wielokulturowa. Na pewno Ci się tu spodoba!
Co warto zobaczyć w Brukseli? Jakie są zabytki i atrakcje Brukseli? Jak zaplanować zwiedzanie Brukseli? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w poniższym tekście.
Jak dojechać do Brukseli?
Bruksela jest stolicą i najważniejszym (choć wcale nie największym) miastem Belgii. Znajduje się w środkowej części kraju, na pograniczu dwóch belgijskich regionów – Flandrii i Walonii. Wraz z przylegającymi gminami tworzy odrębny region, zwany Regionem Stołecznym Brukseli. Liczba mieszkańców Brukseli to niespełna 200 tysięcy, ale cały region stołeczny jest zamieszkiwany przez niemal 1,2 mln osób.
Do Brukseli najłatwiej jest dotrzeć samolotem – miasto posiada dwa lotniska:
- Bruksela-Zaventem (BRU) – główny port lotniczy Brukseli położony ok. 15 km od centrum miasta. Latają tu wszystkie najważniejsze europejskie linie lotnicze, np. PLL LOT, Lufthansa i Brussels Airlines. Lotnisko Zaventem posiada bardzo dobre połączenie z miastem. Do centrum Brukseli kursuje stąd specjalny pociąg Airport City Express. Odjeżdża on z poziomu -1 terminala, a koszt biletu to ok. 5 EUR w jedną stronę. Bezpośrednim pociągiem z lotniska Zaventem dojedziesz też do innych belgijskich miast, a także do Hagi, Amsterdamu i Rotterdamu.
- Bruksela-Charleroi (CRL) – port lotniczy, z którego korzystają głównie tanie linie. Lotnisko jest położone ok. 50 km od Brukseli. Do centrum miasta można stąd dojechać autobusami sieci Flibco, które kursują kilkanaście razy w ciągu doby. Koszt biletu waha się od 5 EUR do 15 EUR w jedną stronę. Bilety można nabyć u kierowcy lub wcześniej przez internet. Najtańsze są bilety kupowane online z dużym wyprzedzeniem.
Bruksela jest miastem dość kompaktowym. Do większości atrakcji turystycznych bez problemu dojdziesz pieszo. Możesz też korzystać z autobusów, tramwajów i metra, które składa się z czterech linii (1, 2, 5 i 6). System transportu publicznego uzupełnia ponadto tzw. premetro, które tworzą trzy dodatkowe linie tramwajowe kursujące po bezkolizyjnych trasach przebiegających z północy na południe.
W Brukseli znajdują się trzy dworce kolejowe (Bruxelles-Midi, Bruxelles-Central oraz Bruxelles-Nord), z których dojedziesz do innych belgijskich miast. Największym dworcem w Belgii jest Bruxelles-Midi. Posiada on bezpośrednie połączenia z wieloma europejskimi miastami, np. Paryżem, Londynem, Luksemburgiem, Amsterdamem i Berlinem.
Bruksela – plan zwiedzania
Do Brukseli można przyjechać praktycznie o każdej porze roku. W sezonie jesienno-zimowym można tu jednak nieźle zmarznąć. Bez względu na miesiąc podróży warto mieć ze sobą parasol, gdyż panuje tu wilgotny morski klimat i często bywa deszczowo.
Na pewno warto pamiętać, że Bruksela nie jest dobrym kierunkiem na jednodniową wycieczkę. Mimo że miasto nie należy do największych, to w tak krótkim czasie nie zdążysz zobaczyć wszystkich najważniejszych zabytków i atrakcji. Na zwiedzanie Brukseli najlepiej jest przeznaczyć dwa lub trzy dni. Wówczas z pewnością starczy Ci czasu, aby wybrać się na niespieszny spacer ulicami Starego Miasta, zajrzeć do dzielnicy europejskiej, zobaczyć słynne Atomium oraz zasmakować się w tradycyjnej belgijskiej kuchni. W przypadku dłuższego pobytu w Brukseli możesz też odwiedzić niektóre spośród tutejszych muzeów. Możesz też podjechać do innych równie ciekawych belgijskich miast, takich jak Antwerpia, Brugia czy Gandawa.
Brukselę możesz zwiedzać samodzielnie – jest to stosunkowo proste i na pewno się tu nie zgubisz. Jeśli jednak masz mniej czasu lub nie chcesz zaprzątać sobie głowy kwestiami organizacyjnymi to jeszcze przed przyjazdem możesz wykupić karnet turystyczny, np. The Brussels Pass. Może Ci on pomóc w zwiedzaniu miasta. W cenie karnetu jest zawarty darmowy wstęp do Atomium oraz Parku Mini-Europa, bezpłatne przejazdy autobusami hop-on/hop-off, a także aplikacja na smartfona z audioprzewodnikiem po mieście. Karnet The Brussels Pass możesz zakupić na tej stronie internetowej (link afiliacyjny).
Co zobaczyć w Brukseli?
01. Grand-Place
Najważniejszym i najbardziej reprezentacyjnym placem Brukseli jest Grand-Place (Wielki Plac). Jest on sercem Starego Miasta i znajduje się tu naprawdę wiele przepięknych budowli. Przed wiekami miejsce to pełniło przede wszystkim funkcje handlowe. Plac jest sporych rozmiarów, ma kształt pięcioboku i odchodzi od niego siedem staromiejskich uliczek. Z pewnością trafisz tu nie jeden raz. Przyjdź tu również wieczorem, kiedy to pięknie oświetlone kamienice prezentują się naprawdę zjawiskowo.
Na placu odbywają się różne wydarzenia kulturalne. Co dwa lata w sierpniu układany jest tu ogromny kolorowy kwiatowy dywan. Powstaje on z kilkuset tysięcy kwiatów begonii i wówczas miejsce to cieszy się jeszcze większą popularnością.
Oto najważniejsze obiekty przy Grand-Place:
- Ratusz Miejski (Hôtel de Ville) – jeden z najpiękniejszych i najbardziej okazałych budynków w Brukseli. Ten XV-wieczny gotycki gmach charakteryzuje się wysoką na niemal 100 metrów strzelistą wieżą. Na jej szczycie znajduje się 4-metrowy posąg św. Michała zabijającego diabła. Ratusz jest siedzibą władz Brukseli,
- Dom Królewski (Maison du Roi) – bardzo charakterystyczny i reprezentacyjny neogotycki obiekt. Architektonicznie i wizualnie w niczym nie ustępuje on ratuszowi. Obecnie funkcjonuje tu Muzeum Miasta Brukseli (Musée de la ville de Bruxelles),
- Dom Książąt Brabancji (Maison des Ducs de Brabant) – monumentalna dziewiętnastoosiowa budowla. Powstała ona w wyniku połączenia siedmiu przylegających do siebie kamienic. Obiekt ten posiada kilka ciekawych detali architektonicznych, m.in. 19 popiersi książąt Brabancji oraz półokrągły płaskorzeźbiony tympanon.
Pięknych kamienic znajdujących się przy Wielkim Placu jest jednak znacznie więcej. Razem tworzą one wyjątkową zabudowę Grand-Place i czynią to miejsce bardzo dostojnym i eleganckim.
Podczas spaceru zwróć też uwagę na Dom pod Gwiazdą (Maison de l’Étoile). Do ściany tego budynku przylega posąg Everarda t’Serclaesa. W 1356 r. zasłużył się on odbiciem Brukseli z rąk ówczesnego hrabiego Flandrii i przekazał miasto we władanie książąt Brabancji. Mówi się, że dotknięcie tego pomnika przynosi szczęście, a jego potarcie gwarantuje szybki powrót do Brukseli.
02. Manneken Pis
W odległości ok. 250 metrów od Wielkiego Placu, na rogu Rue de l’Etuve i Rue du Chêne, znajduje się najważniejszy symbol Brukseli. Chodzi oczywiście o niewielką odlaną z brązu figurkę Manneken Pis (Siusiający Chłopiec). Przedstawia ona mierzącego 61 cm wysokości chłopca, który wysikuje się bezwstydnie do płytkiego basenu umiejscowionego poniżej. Chłopiec ten jest zupełnie nagi, co symbolizuje beztroskie i bardzo swobodne podejście do życia mieszkańców Belgii. W przeszłości obiekt ten pełnił ważną funkcję dostarczania brukselczykom wody pitnej.
Manneken Pis to atrakcja, którą koniecznie trzeba zobaczyć. Jeśli w Brukseli spędzasz więcej niż jeden dzień, to przyjdź tu kilka razy w różnych dniach i o różnych porach. Figurka jest bowiem często ubierana w różne stroje, np. nawiązujące do aktualnych wydarzeń. Cała kolekcja jego strojów liczy już sobie kilkaset sztuk odzieży!
Co ciekawe, Manneken Pis był wielokrotnie kradziony i dlatego też aktualnie jest on ogrodzony balustradą oraz pozostaje pod stałym nadzorem kamer. Nie każdy zdaje sobie sprawę z tego, że figurka jest tak naprawdę tylko kopią. Oryginał można oglądać we wspomnianym już wcześniej Muzeum Miasta Brukseli.
Poza tym, niewiele osób wie, że w Brukseli oprócz siusiającego chłopca można też zobaczyć jego żeński odpowiednik. Jeanneke Pis (Siusiająca Dziewczynka) nie jest jednak tak znana i popularna. Znajdziecie ją na końcu ślepiej uliczki Impasse de la Fidélité, w kierunku północnym od Grand-Place.
03. Stare Miasto: okolice Grand-Place
Stare Miasto w Brukseli to nie tylko elegancka i reprezentacyjna zabudowa Wielkiego Placu, lecz również liczne wąskie brukowane uliczki. Zwłaszcza wieczorami tętnią one życiem. Znajdziesz tu wiele klimatycznych knajpek oraz bardziej ekskluzywnych restauracji. Najważniejszymi ulicami w sąsiedztwie Grand-Place są:
- równoległe do siebie Rue du Marché aux Herbes i Rue des Bouchers,
- prowadzącą aż do Kościoła św. Katarzyny Rue du Marché aux Poulets,
- Rue du Midi biegnącą w kierunku południowo-zachodnim w stronę dworca Bruxelles-Midi,
- reprezentacyjny bulwar Boulevard Anspach.
Bardzo ciekawym miejscem tuż obok Wielkiego Placu jest Kościół św. Mikołaja (Église Saint-Nicolas). Ta średniowieczna świątynia jest jedną z najstarszych w całej Brukseli, mimo że do czasów współczesnych nie zachowało się zbyt wiele z jej pierwotnego wyglądu. Kościół nie wygląda może bardzo imponująco, ale warto go zobaczyć. Ma on bardzo charakterystyczną konstrukcję z przełamaną osią, tzn. przód i tył świątyni nie znajdują się względem siebie w linii prostej. Do świątyni przylegają stare kamienice kupieckie.
Tuż obok Kościoła św. Mikołaja stoi monumentalny i bardzo reprezentacyjny gmach Giełdy Papierów Wartościowych (Bourse de Bruxelles). Przyciąga on wzrok swoimi licznymi neorenesansowymi zdobieniami. Plac przed giełdą jest popularnym punktem spotkań mieszkańców Brukseli. Odbywa się tu też tradycyjny jarmark bożonarodzeniowy.
Idąc od Wielkiego Placu w kierunku północno-wschodnim dojdziesz do Królewskich Galerii św. Huberta (Galeries Royales Saint-Hubert). To miejsce dość istotnie wyróżnia się na mapie Brukseli. Ten ekskluzywny pasaż handlowy powstał w 1847 roku i obecnie znajduje się tu wiele eleganckich sklepów i kawiarni. Główną cechą charakterystyczną tego obiektu jest imponujące szklane zadaszenie. Miejsce to może Ci przypominać Galerię Wiktora Emanuela II w Mediolanie, choć na mniejszą skalę. Galeria na pierwszy rzut oka jest dość niepozorna, ale wyłamuje się z typowych schematów postrzegania starej zabudowy miasta. Właśnie dlatego warto ją zobaczyć, ale ze względu na wygórowane ceny nie nastawiaj się tu na robienie zakupów.
04. Plac Męczenników i Centrum Komiksu
Podczas spaceru możesz również wybrać się na Plac Męczenników (Place des Martyrs). Uchodzi on za jeden z najznamienitszych klasycystycznych placów w tej części Europy. Jego głównym elementem jest Patria, czyli pomnik przedstawiający alegorię triumfującej Belgii. U jej stóp leży lew zerwany z łańcucha (symbol państwa wyrwanego z niewoli), a poniżej znajdują się postacie czterech aniołów. W krypcie pod placem pochowanych jest kilkuset żołnierzy poległych w walce o wolność.
Nieopodal placu warto też wstąpić do Belgijskiego Centrum Komiksu (Centre Belge de la Bande Dessinée). Jest to naprawdę świetna atrakcja dla wszystkich tych, którzy interesują się komiksem. Komiksy, podobnie jak piwo czy czekolada, są jednym z najważniejszych elementów kultury belgijskiej. W tej nowoczesnej placówce czeka na Ciebie wiele ciekawostek o historii komiksów, procesie ich powstawania oraz najważniejszych autorach i postaciach. Jedna z wystaw poświęcona jest również Pierrowi Cullifordowi, czyli twórcy Smerfów.
Podoba Ci się ten tekst, a może zainspirowałem Cię do podróży? Będę Ci bardzo wdzięczny, jeśli zechcesz zaprosić mnie na wirtualną kawę! Przeznaczę ją na dalszy rozwój bloga 🙂
05. Plac św. Katarzyny
Jeśli odwiedzając Brukselę dysponujesz większą ilością czasu, to zobacz także Plac św. Katarzyny (Place Sainte-Catherine). W tym miejscu znajduje się Kościół św. Katarzyny (Église Sainte-Catherine), czyli jeden z ważniejszych obiektów sakralnych w całej Brukseli. Kościół ten słynie z umieszczonej w jego wnętrzu niewielkiej figurki Czarnej Madonny (La Vierge Noire) będącej obiektem kultu. Świątynia powstała dopiero w II połowie XIX wieku, a mimo to już kilkukrotnie była modernizowany. Pojawiały się nawet plany jej rozbiórki.
Kościół został posadowiony na terenie nad dawnymi kanałami, które niegdyś łączyły Brukselę z Morzem Północnym. Obecnie od Placu św. Katarzyny odchodzi długi bulwar będący pozostałością po nieistniejącym już tutaj starym porcie. Obszar ten jest aktualnie bardzo przyjemnym miejscem na spacer. Jest to też popularne miejsce spotkań mieszkańców miasta.
06. Katedra w Brukseli
Ważną świątynią w Brukseli jest też Katedra św. Michała i Guduli (Cathédrale des Saint-Michel-et-Gudule), która znajduje się na wschód od Starego Miasta. Jest to przepiękne dzieło architektury gotyckiej i jeden z najważniejszych średniowiecznych zabytków w Brukseli. Jego wieże wznoszą się na wysokość ponad 60 metrów. Spora część wyposażenia wnętrza kościoła nie zachowała się do dzisiejszych czasów. Można tu jednak zobaczyć XVII-wieczne posągi apostołów, barokową ambonę z przełomu XVII i XVIII wieku oraz skarbiec z liczną kolekcją różnych dzieł sztuki sakralnej.
07. Śródmieście Brukseli: Mont des Arts
Zabytkowa Bruksela to nie tylko historyczna zabudowa Starego Miasta i okolic Grand-Place, ale też bardzo reprezentacyjne i niezwykle efektowne śródmieście. Jest to miejsce warte zobaczenia i znajdziesz tu wiele ciekawych zabytków i muzeów.
Zwróć uwagę na plac Mont des Arts. Stanowi on niejako łącznik pomiędzy starszą i nowszą częścią miasta. Obszar ten powstał na nowo na początku XX wieku i potem został gruntownie zmodernizowany po kilkudziesięciu latach. Aktualnie ma on formę eleganckiego ogrodu-parku otoczonego kilkoma ważnymi budynkami. Znajduje się tu Biblioteka Królewska Belgii (Bibliothéque Royale de Belgique) oraz przeszklona bryła centrum konferencyjnego Square.
Z placu monumentalnymi schodami możesz wejść na górę i z tej perspektywy podziwiać panoramę całego Mont des Arts. W dalszym planie zobaczysz stąd także budynki Starego Miasta oraz strzelistą wieżą ratusza. Tutaj także, tuż obok punktu widokowego, znajdują się inne ciekawe zabytki Brukseli:
- Pałac Karola Lotaryńskiego (Palais de Charles de Lorraine), w którym działa obecnie Muzeum XVIII wieku (Musée du XVIIIe siécle),
- Pałac Sztuk Pięknych (Palais des Beaux-Arts) określany też powszechnie jako BOZAR,
- Muzeum Kinematografii (Musée du Cinéma) posiadające jedną z największych w Europie bibliotek filmowych,
- Muzeum Instrumentów Muzycznych (Musée des Instruments de Musique), w którym można poznać historię belgijskiej muzyki.
Jeśli planujesz dłuższy urlop w Brukseli, to do powyższych muzeów możesz się oczywiście wybrać. Dalszy spacer z tego miejsca doprowadzi Cię z kolei do Pałacu Królewskiego.
08. Plac Królewski i Pałac Królewski
Plac Królewski (Place Royale) to ważny plac śródmieścia Brukseli. Jest on zlokalizowany w odległości ok. 200 metrów od Mont des Arts. Miejsce to jest ważnym punktem komunikacyjnym oraz pełni rolę reprezentacyjną. Znajduje się tu między innymi Kościół św. Jakuba na Caudenbergu (Église Saint-Jacques-sur-Coudenberg), który jest obecnie główną świątynią Ordynariatu Wojskowego Belgii. W obiekcie tym odbywa się wiele różnych uroczystości związanych z dworem królewskim. To właśnie tutaj w 1831 roku swoją przysięgę koronacyjną złożył Leopold Koburg stając się tym samym pierwszym królem niepodległej Belgii.
Przy Placu Królewskim znajduje się również kompleks Królewskich Muzeów Sztuk Pięknych (Musées Royaux des Beaux-Arts). Obiekt ten ma już ponad dwieście lat. Zgromadzono tu olbrzymią kolekcję ponad 20 tysięcy dzieł sztuki pochodzących z różnych okresów. Ten zespół muzealny jest prawdziwą gratką dla wszystkich wielbicieli sztuki. Można tu oglądać obrazy takich wielkich artystów jak chociażby Hieronim Bosch, Pieter Bruegel czy Rubens.
Jeśli z Placu Królewskiego obierzesz kierunek północno-wschodni, to dojdziesz do niewielkiego bulwaru określanego jako Plac Pałacowy (Place des Palais). Miejsce to jest o tyle istotne, że to właśnie na tę ulicę wychodzi front Pałacu Królewskiego (Palais Royal). Pałac jest oficjalną rezydencją belgijskiego monarchy i jedną z wizytówek Brukseli. Obiekt ten swój aktualny wygląd zawdzięcza odbudowie, która miała miejsce na początku XIX wieku, oraz gruntownej przebudowie przeprowadzonej niemal sto lat później. Gmach pałacu nie jest może bardzo imponujący, ale świetnie wkomponowuje się w okoliczny miejski krajobraz.
Po drugiej stronie Place des Palais, naprzeciwko pałacu, znajduje się ponadto Park Królewski (Parc Royal). Charakteryzuje się on eleganckimi symetrycznie wytyczonymi alejkami oraz zadbaną zielenią. Jest to bardzo przyjemne miejsce na spacer i złapiesz tu chwilę wytchnienia przed dalszym zwiedzaniem.
09. Dzielnica Europejska
Zupełnie inne bardziej współczesne oblicze Brukseli odnajdziesz w Dzielnicy Europejskiej (Quartier Européen). To właśnie tutaj ma swoją siedzibę większość instytucji unijnych. Obszar ten niegdyś miał charakter przede wszystkim mieszkalny, ale wraz z rozwojem kolejnych budynków UE zapełnił się on biurowcami i innymi obiektami o przeznaczeniu komercyjnym. Sprawiły one, że miejsce to stało się w pewnym momencie bardzo ekskluzywną enklawą służącą jedynie europarlamentarzystom i ich zapleczu administracyjnemu. Obecnie jednak obszar ten w o wiele większym stopniu otworzył się na mieszkańców Brukseli oraz oczywiście na turystów.
W kierunku Dzielnicy Europejskiej prowadzi ulica Rue du Luxembourg, którą dojdziesz do Place du Luxembourg. To właśnie tutaj znajduje się gmach Parlamentu Europejskiego (Parlement Européen). Ten sporych rozmiarów postmodernistyczny obiekt jest tak naprawdę kompleksem dwóch sąsiadujących ze sobą przeszklonych budynków określanych jako:
- Altiero Spinelli – na cześć włoskiego polityka, jednego z ojców integracji europejskiej i twórcy federalistycznej koncepcji wspólnoty europejskiej. Mieszczą się tu siedziby europejskich partii politycznych oraz biura europosłów,
- Paul-Henri Spaak – na cześć belgijskiego polityka również będącego jednym z ojców integracji europejskiej, byłego przewodniczącego Rady Europy i Zgromadzenia Ogólnego Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali, współtwórcy Traktatów Rzymskich podpisanych w 1957 roku. Znajduje się tu sala obrad plenarnych.
Większość osób nie zdaje sobie sprawy z tego, że tak naprawdę oficjalną siedzibą Parlamentu Europejskiego jest gmach w Strasburgu. W rzeczywistości jednak większość prac legislacyjnych toczy się i większość decyzji zapada w Brukseli. Codziennie dzieje się tu wielka polityka, która ma potem przełożenie na życie codzienne każdego z nas. Zwiedzanie Parlamentu Europejskiego i sali plenarnej jest możliwe od poniedziałku do piątku. Wejście jest bezpłatne. Do środka wchodzi się o określonych godzinach, a po obiekcie oprowadza przewodnik.
Przed budynkiem PE rozciąga się Promenada Solidarności 1980 (Esplanade Solidarność 1980). Ten podłużny deptak dla spacerowiczów upamiętnia działający w naszym kraju związek zawodowy, który przyczynił się do obalenia komunizmu w całej Europie Środkowo-Wschodniej. Tutaj też, w gmachu dawnego dworca Bruxelles-Luxembourg, funkcjonuje centrum informacji turystycznej określane zazwyczaj jako Station Europe. Właśnie z tego miejsca najlepiej jest rozpocząć poznawanie całej Dzielnicy Europejskiej. Pracownicy punktu pokażą Ci na trójwymiarowej makiecie poszczególne obiekty parlamentarne oraz podpowiedzą, jak zaplanować zwiedzanie.
Podczas zwiedzania wstąp też do zlokalizowanego tuż obok Parlamentarium. To nowoczesne multimedialnym muzeum w bardzo ciekawy sposób pokazuje historię Unii Europejskiej oraz jej aktualną strukturę i zasady funkcjonowania. Wejście do tego muzeum również jest bezpłatne. Do muzeum wchodzi się o określonych godzinach, a na konkretny termin warto zapisać się wcześniej przez stronę internetową. W zwiedzaniu pomaga otrzymywany na wstępie audioguide, który dostępny jest również w polskiej wersji językowej.
Na tyłach gmachu Parlamentu Europejskiego rozciąga się Park Leopolda (Parc Leopold). Jest on bardzo przyjemnym terenem zielonym i prawdziwą oazą spokoju w samym centrum politycznego świata. Jest to jednak nie tylko dobre miejsce na spacer, ale też obszar, gdzie mieszczą się kolejne już belgijskie muzea. Chodzi o Muzeum Historii Naturalnej (Muséum des Sciences Naturelles) oraz Dom Historii Europejskiej (Maison de l’histoire européenne). Ważnym punktem położonym nieopodal parku jest ponadto Rondo Schumana. Pod tym adresem mieszczą się gmachy należące do Komisji Europejskiej i Rady Unii Europejskiej.
10. Park Pięćdziesięciolecia
Wizytę w Dzielnicy Europejskiej możesz zakończyć w zlokalizowanym nieco dalej Parku Pięćdziesięciolecia (Parc du Cinquantenaire). Miejsce to jest położone tak naprawdę już na obrzeżach Brukseli. Ten przyjemny i bardzo zadbany kompleks stanowi popularne miejsce wypoczynku mieszkańców miasta. Głównym elementem rozpoznawczym parku jest bez wątpienia monumentalny łuk triumfalny. Znajdują się tu też trzy muzea:
- Muzeum Pięćdziesięciolecia (Musée du Cinquantenaire),
- Królewskie Muzeum Wojska i Historii Wojskowości (Musée royal de l’Armée et d’Historie militaire),
- Muzeum Samochodów Autoworld.
Miejsca te możesz oczywiście odwiedzić, jeśli tylko masz na to czas i ochotę.
11. Atomium
Jeszcze inne oblicze Belgii i jej stolicy odnajdziesz w dzielnicy Heysel, na północnych obrzeżach Brukseli. Z centrum dojedziesz tu linią nr 6 brukselskiego metra. Najważniejszym obiektem w tym miejscu jest oczywiście słynne Atomium. Budowla ta została zaprojektowana przez belgijskiego inżyniera Andrée Waterkeyna. Wybudowano ją z okazji Wystawy Światowej, która odbywała się w Brukseli w 1958 roku.
Ta nietypowa konstrukcja przedstawia model cząsteczki żelaza złożonej z dziewięciu atomów powiększony aż 165 miliardów razy. Budowla ma ponad 100 metrów wysokości i została wykonana ze stali i aluminium. Poszczególne atomy mają kształt kuli o średnicy 18 metrów. Są one połączone ze sobą rurami, w których znajdują się schody (zwykłe i ruchome) przeznaczone dla zwiedzających.
Trzeba przyznać, że konstrukcja Atomium robi naprawdę ogromne wrażenie. Właśnie dlatego z pewnością warto ją zobaczyć oraz zrobić sobie z nią zdjęcie. Możesz również wejść do środka tego obiektu. W poszczególnych jego „atomach” mieszczą się różne wystawy stałe i czasowe, a na najwyższym poziomie znajduje się punkt widokowy. Za możliwość wejścia do Atomium należy zapłacić ok. 15 EUR. Jest to więc dość droga atrakcja. Zwiedzanie rozpoczyna się od wjechania windą do najwyższego „atomu”, skąd rozpościera się panorama miasta. Następnie schodami przemieszczasz się pomiędzy pozostałymi poziomami budowli.
12. Park Mini-Europa
Ważnym obiektem zlokalizowanym tuż obok Atomium jest Pałac Ekspozycji (Palais des Expositions). Jego cechą rozpoznawczą jest charakterystyczna schodkowa konstrukcja.
Znacznie ciekawszą atrakcją jest tu jednak Park Mini-Europa. Możesz tu oglądać miniatury różnych obiektów z całej Europy wykonane w skali 1:25. Są to obiekty bardzo znane (np. Wieża Eiffla) jak i te mniej rozpoznawalne (np. Uniwersytet Wileński). Łącznie na terenie parku znajduje się prawie 400 budowli z niemal 100 miast. Polskim śladem są tu miniatury gdańskiego Dworu Artusa oraz Pomnika Poległych Stoczniowców. Bilet wstępu do parku Mini-Europa kosztuje ok. 15 EUR. Jeśli planujesz odwiedzić zarówno park jak i Atomium, to wówczas opłaca się zakupić bilet łączony. Jego cena to ok. 25 EUR.
Co i gdzie zjeść w Brukseli?
Czego spróbować w Brukseli?
Kuchnia belgijska nie jest bardzo znana i lubiana na świecie, ale warto się w niej zasmakować. Jest ona z pewnością bardzo oryginalna i posiada kilka typowych potraw, które na pewno przypadną Ci do gustu.
Kuchnia flamandzka ma oczywiście najwięcej wspólnego z kuchnią holenderską, zaś kuchnia walońska przypomina trochę tę serwowaną we Francji. Wspólnym mianownikiem dla całego kraju jest natomiast spożywanie dużej ilości ryb oraz owoców morza, a także ziemniaków i różnego rodzaju mięs. Belgijską kuchnię przez długi czas kształtował także łatwy dostęp do przypraw, warzyw i innych produktów spoza Europy, które przypływały tu drogą morską.
Obecnie do najciekawszych belgijskich potraw należą:
- waterzooi – gęsta zupa przyrządzana z kurczaka (dawniej z ryb) gotowanego w rosole,
- potage belge – zupa, w której skład wchodzi wołowina i czerwona kapusta, a także między innymi cebula, jabłko i ziemniaki,
- moules et fritest – mule z frytkami, czyli jedno z najbardziej charakterystycznych dań kuchni belgijskiej,
- moules marinieres – małże duszone zazwyczaj w białym winie,
- carbonade flamande – wołowina po flamandzku duszona w sosie z jasnego piwa,
- ballekes (bouletten, meatballs) – klopsiki z mięsa mielonego z dodatkiem cebuli lub innych warzyw, obtoczone bułką tartą.
Gdzie zjeść w Brukseli?
W całej Brukseli znajdziesz wiele różnych knajpek i restauracji. Serwują one tradycyjną kuchnię belgijską, a także kuchnie z innych regionów świata. Warto pamiętać, że wiele restauracji w Belgii zamyka się w trakcie dnia z racji popołudniowej sjesty. Są one czynne np. do godz. 15 i potem ponownie np. od godz. 18. Wiele knajpek w Brukseli znajduje się w ścisłym centrum i na terenie Starego Miasta. Możesz ich szukać np. przy wspomnianych już wcześniej Rue du Marché aux Herbes, Rue des Bouchers, Rue du Midi i Rue du Marché aux Poulets.
Podoba Ci się ten tekst, a może zainspirowałem Cię do podróży? Będę Ci bardzo wdzięczny, jeśli zechcesz zaprosić mnie na wirtualną kawę! Przeznaczę ją na dalszy rozwój bloga 🙂
Gdzie zjeść w Brukseli? Oto kilka propozycji:
- Big Mama – knajpka zlokalizowana przy Place de la Vieille Halle aux Blés, mniej więcej w połowie drogi między Manneken Pis i Mont des Arts. Jest to bardzo przyjemne miejsce, w którym możesz spróbować prostej i bardzo smacznej kuchni belgijskiej w różnych odsłonach. Lokal ten jest położony nieco na uboczu, dzięki czemu nie jest tak bardzo oblegany przez turystów. W restauracji Big Mama czeka na Ciebie bardzo miła obsługa, szeroki wybór piw oraz przystępne ceny,
- Chez Leon – bardzo dobra propozycja, jeśli zgłodniejesz podczas zwiedzania Wielkiego Placu i okolic. Lokal ten znajduje się w samym sercu Starego Miasta, ale serwuje dania naprawdę dobrej jakości. Możesz tu spróbować różnych dań kuchni belgijskiej, w tym między innymi tradycyjnych muli,
- Balls & Glory – knajpka zlokalizowana w ścisłym centrum Brukseli, tuż obok Giełdy Papierów Wartościowych. Lokale tej sieci są obecne także w innych belgijskich miastach. Balls & Glory specjalizuje się w belgijskich klopsach (meatballs), które są przyrządzane z różnych rodzajów mięs i podawane z ziemniakami. Menu jest bardzo skromne, ale można się tu porządnie najeść.
Piwo, frytki, czekolada i gofry belgijskie
Największym symbolem kuchni belgijskiej są bez wątpienia frytki belgijskie. W całej Belgii frytki spożywa się w naprawdę dużych ilościach. Mogą być one świetnym dodatkiem, np. do muli czy mięsa, a także samodzielną przekąską kupowaną w jednej z ulicznych budek. Warto pamiętać, że w Belgii najpopularniejszym dodatkiem do frytek jest majonez. Znacznie rzadziej jada się frytki z keczupem.
Belgia jest też prawdziwym rajem dla smakoszy piwa, które jest tutaj trunkiem narodowym. Piwo belgijskie występuje w kilkuset różnych odmianach, a początki jego warzenia miały miejsce już w średniowieczu. Aktualnie piwo jest produkowane w ponad stu browarach na terenie Belgii. Dla konsumentów jest ono dostępne w sklepach i restauracjach. Poszczególnym rodzajom piwa są przypisane różne typy kufli, których określony kształt pomaga wydobyć pełne walory smakowe spożywanego trunku. W Belgii szczególnie popularne są mocne piwa z zawartością alkoholu 8-10%. Piwo light ma zaś ok. 5% alkoholu.
Kolejnym produktem, z którego słynie Belgia, jest też oczywiście czekolada belgijska. Uchodzi ona za jedną z najlepszych na świecie. Według szacunków statystyczny Belg zjada w ciągu roku 10 kg czekolady. Łącznie w całym kraju wytwarza się 200 tysięcy ton czekolady rocznie. Produkcją czekolady zajmują się zarówno więksi producenci jak i małe rodzinne firmy. Czekolada powstaje z najwyższej jakości ziaren kakao, bez dodatku oleju palmowego. W całej Brukseli znajdziesz wiele dedykowanych sklepików z pralinkami, a tabliczki czekolady wybranych producentów są też dostępne w supermarketach. Najpopularniejszymi producentami belgijskiej czekolady są firmy Leonidas i Galler. Ich sklepy firmowe znajdziesz w okolicy Grand-Place. Możesz w nich kupić zarówno pojedyncze czekoladki jak również indywidualnie skomponowane i ładnie zapakowane zestawy prezentowe.
Powodem do dumy dla Belgów są też oczywiście gofry belgijskie. Podobnie jak frytki mogą być one świetną przekąską podczas spaceru ulicami Brukseli. W przeciwieństwie do polskich gofrów te w Belgii nie powstają z ciasta naleśnikowego, tylko z ciasta drożdżowego. Występują dwa rodzaje gofrów belgijskich:
- Brussels waffle – z wyglądu przypominają nasze polskie gofry, mają regularny prostokątny kształt, są cieńsze i bardziej chrupkie,
- Liege waffle – są znacznie bardziej puszyste, mają mniej regularny kształt, są słodsze i mają pełniejszy smak.
Zwłaszcza ten drugi typ z pewnością musisz spróbować. Gofry belgijskie dostępne są z wieloma różnymi dodatkami, ale świetny w smaku jest też gofr posypany jedynie cukrem pudrem. Świetnym miejscem z goframi belgijskimi w Brukseli są lokale sieci Le Funambule.
Ciekawostki i wskazówki dotyczące zwiedzania
Flandria i Walonia: dwa narody belgijskie
Przyjeżdżając do Belgii, warto wiedzieć, że jest to kraj bardzo specyficzny. Niemal od zawsze znajdował się on pod wpływem innych europejskich państw oraz pod panowaniem różnych europejskich dynastii. Niepodległa Belgia zrodziła się tak naprawdę dopiero w 1830 roku. Na skutek antyholenderskiego powstania Belgia odłączyła się wtedy od Królestwa Niderlandów i stała się zupełnie nowym bytem politycznym.
Określenie „byt polityczny” jest w tym przypadku jak najbardziej słuszne i świetnie pokazuje, czym tak naprawdę jest współczesna Belgia. W rzeczywistości bowiem społeczeństwo belgijskie nigdy nie utworzyło jednego spójnego państwa. Do dziś widać tu duże różnice pomiędzy różnymi grupami etnicznymi i językowymi zamieszkującymi Belgię.
Formalnie od 1993 roku Belgia jest państwem federalnym. W jej skład wchodzą dwa główne regiony:
- Flandria (Region Flamandzki) – północna część kraju posługująca się językiem niderlandzkim (lub jego odmianą określaną jako język flamandzki),
- Walonia (Region Waloński) – południowa część kraju posługująca się językiem francuskim.
Poza tym, w centralnej części kraju utworzono tzw. Region Stołeczny Brukseli, który jest obszarem dwujęzycznym. We wschodniej części Walonii zamieszkuje ponadto społeczność posługująca się głównie językiem niemieckim.
Flandrię i Walonię dzieli w zasadzie wszystko – nie tylko język, ale też chociażby rynek książek, prasa czy telewizja (każda wspólnota ma swoje). Poszczególne regiony mają ponadto swoje własne władze ustawodawcze i różni je poziom rozwoju gospodarczego. Flandria rozwija się bardzo dynamicznie, zaś Walonia boryka się ze spowolnieniem gospodarczym. Instytucjami jednoczącymi kraj są jedynie władze centralne (o ograniczonym zakresie kompetencji) oraz urząd króla.
Flamandzki pisarz Hugo Claus powiedział niegdyś:
Literatura belgijska oczywiście nie istnieje, bo nie istnieje Belgia. Belgia jest dziwną fikcją, stworzoną przez wielkie mocarstwa dla zabezpieczenia swoich interesów. Nie ma tożsamości belgijskiej, czegoś, co by można nazwać duszą belgijską.
I świadomość tę mają mieszkańcy Belgii. Często zresztą mówi się o podziale Belgii na dwa państwa. Rozmowy te nigdy nie przynoszą rezultatu ze względu na wysoki poziom zadłużenia całego kraju.
Co warto wiedzieć przed przyjazdem do Brukseli?
Oto kilka przydatnych informacji przed przyjazdem do Brukseli:
- Bruksela jest obszarem wyróżniającym się na tle całej Belgii. Jest ona otoczona głównie gminami flamandzkimi, ale częściej używa się tu języka francuskiego. Oficjalnie jest to region dwujęzyczny, co zauważysz chociażby spoglądając na tablice z nazwami ulic.
- wbrew obiegowej opinii w Brukseli można czuć się bezpiecznie, choć są tu miejsca, do których w nocy czy nawet za dnia lepiej się nie zapuszczać. Bruksela nie wypada jednak pod tym względem gorzej niż inne europejskie miasta. W najbardziej turystycznych częściach miasta warto pilnować swoich portfeli i telefonów,
- Bruksela, podobnie zresztą jak cała Belgia, jest miejscem bardzo tolerancyjnym. Tolerancja odnosi się do pochodzenia, wyznania czy orientacji seksualnej. W 2000 roku zostały tu zalegalizowane związki partnerskie osób tej samej płci. Trzy lata później Belgia stała się drugim krajem na świecie, który wprowadził małżeństwa homoseksualne. W Brukseli znajdziesz sporo barów i pubów dla społeczności LGBT. Duża część z nich znajduje się w okolicach Rue de Marché au Charbon oraz Rue des Pierres,
- w Belgii obowiązuje zakaz palenia w miejscach publicznych. Palić nie wolno również w barach i restauracjach,
- sklepy w Belgii są otwarte od poniedziałku do soboty. Zakaz handlu w niedzielę nie obejmuje małych sklepików osiedlowych. W przeciwieństwie do restauracji, sklepy raczej nie są zamykane w ciągu dnia z powodu popołudniowej sjesty – może się tak zdarzyć jedynie w mniejszych miejscowościach. Warto wybrać się do supermarketu Delhaize, w którym zakupisz wiele ciekawych belgijskich produktów spożywczych,
- Belgia charakteryzuje się bardzo wysoką jakością życia. Także zarobki i ceny w sklepach są znacznie wyższe niż w Polsce.
Podobał Ci się ten tekst lub masz do niego jakieś pytania? Zostaw komentarz, a z przyjemnością Ci odpowiem!
A może jesteś ciekawy kolejnych tekstów na moim blogu? Dołącz do wspólnej podróży na Facebooku @stronyswiata.blog oraz na Instagramie @darek_wojdyga, a na pewno będziesz na bieżąco!
Zgadzam się całkowicie co do zastosowania majonezu do frytek w Belgii. Prawdziwy Belg je majonez do wszystkiego.
Pozdrawiam
K.
I trzeba przyznać, że belgijskie frytki z majonezem smakują naprawdę świetnie! 🙂
Dziękujemy, dzięki Tobie mamy plan zwiedzania
Cieszę się że mój tekst był dla Was pomocny 🙂
No i właśnie takich blogów szuka się przed wyjazdem! Czytam i czuję, że poważnie traktujesz czytelników. Dziękuję za pełne treści opracowanie, ładną polszczyznę … i częściowe opracowanie planu zwiedzania. Od siebie na pewno dorzucę Horta Museum.
Bardzo dziękuję za ten miły komentarz! Właśnie po to prowadzę tego bloga, aby dostarczyć czytelnikom pełne opracowanie i kompletny przewodnik po danym miejscu 🙂