VALLETTA. Przewodnik po stolicy Malty. Najważniejsze zabytki i atrakcje
Spis treści
Valletta jest najdalej wysuniętą na południe oraz najmniejszą stolicą spośród wszystkich państw w Unii Europejskiej. Zamieszkuje ją raptem kilka tysięcy osób, a na powierzchni mniejszej niż 1 km2 znajduje się tu ponad 300 różnych zabytków. Właśnie dlatego Valletta jest określana często jako jedno wielkie muzeum pod otwartym niebem. Jest to jednak miasto nie tylko historyczne, lecz również portowe. Swoją siedzibę mają tutaj ponadto władze państwowe, a także wiele lokali handlowych i gastronomicznych. Stolica Malty jest położona na niewielkim półwyspie Sciberras i otaczają ją dwa porty morskie – Wielki Port oraz port Marsamxett.
Valletta – co warto zobaczyć?
1. Brama Miejska
Zwiedzanie Valletty rozpocznij od Bramy Miejskiej (malt. Bieb il-Belt, ang. City Gate). Jest to tak naprawdę nic innego jak luka w fortyfikacji obronnej otaczającej całe to nieduże miasto. Obiekt ten powstał w 2014 roku i charakteryzuje się on nowoczesną oraz dosyć surową formą. Bramę tworzą dwa bloki wapienne z wyspy Gozo. Zainstalowano je tu w taki sposób, że od oryginalnych historycznych murów miejskich oddzielają je wysokie stalowe płyty.
Do bramy prowadzi nieduży most zbudowany nad dawną fosą. Przed jej przekroczeniem zwróć uwagę na Fontannę Trytona (malt. Il-Funtana tat-Tritoni, ang. Triton Fountain). Składa się ona z brązowych figur trzech trytonów trzymających ponad głowami misę.
Tuż za bramą z lewej strony znajdują się schody, które prowadzą do bastionu św. Jana (malt. Is-Sur ta’ San Ġwann, ang. St John’s Bastion). Z prawej strony dojdziesz zaś do bastionu św. Jakuba (malt. Is-Sur ta’ San Ġakbu, ang. St James Bastion). Oba bastiony niegdyś pełniły funkcje obronne, a dziś są to jedynie punkty panoramiczne. Rozciąga się stąd widok na sąsiadujące z Vallettą inne miejscowości.
2. Ulica Republiki
Po przejściu przez Bramę Miejską znajdziesz się na ulicy Republiki (malt. Triq ir-Repubblika, ang. Republic Street), która jest główną i najdłuższą ulicą stolicy Malty. Prowadzi ona przez całe miasto od Bramy Miejskiej aż do fortu św. Elma. To właśnie wzdłuż tej trasy znajduje się większość najważniejszych zabytków, które warto zobaczyć w Valletcie. Znajdziesz tu także wiele sklepów, barów, kawiarni i restauracji. Sprawiają one, że miejsce to prawie zawsze tętni życiem. Jeśli spojrzysz na mapę Valletty, to na pewno zauważysz, że ulica Republiki stanowi trzon całego miasta i dzieli je na dwie niemal równe połowy. Jest to znakomity punkt orientacyjny, z którego wszędzie jest blisko! Zresztą samo miasto jest przecież na tyle nieduże, że na pewno się tu nie zgubisz!
Z pewnością już na samym początku spaceru tą główną miejską arterią dostrzeżesz nietuzinkowy nowoczesny budynek Parlamentu (malt. Il-Parlament il-Ġdid, ang. Parliament House). Obiekt ten oddano do użytku w 2015 roku.
Tuż obok znajduje się natomiast Plac Opery Królewskiej (malt. Pjazza Teatru Rjal, malt. Royal Theatre Square). Niegdyś faktycznie mieścił się tutaj bardzo reprezentacyjny gmach teatru. Został on jednak zniszczony na skutek nalotu bombowego podczas II wojny światowej. Obecnie na ruinach dawnej budowli funkcjonuje teatr pod gołym niebem. W sezonie letnim odbywają się tu liczne koncerty i festiwale.
3. Zajazd Kastylijski i Górne Ogrody Barrakka
Za teatrem możesz odbić w prawo w ulicę Triq Nofs-in-Nhar. Dojdziesz nią do kolejnego już ciekawego obiektu Valletty, jakim jest Zajazd Kastylijski (malt. Berġa ta’ Kastilja). W przeszłości mieszkali tu przebywający na Malcie rycerze zakonu joannitów (nazywani też kawalerami maltańskimi). Obecnie urzęduje tu zaś premier kraju oraz odbywają się posiedzenia Rady Ministrów.
Nieco dalej, już przy wybrzeżu, rozciągają się natomiast tzw. Górne Ogrody Barrakka (malt. Il-Barrakka ta’ Fuq, ang. Upper Barrakka Gardens). Jest to całkiem przyjemny teren zielony i rozpościera się stąd widok na Wielki Port oraz zlokalizowane tuż za nim tzw. Trzy Miasta. W obrębie tego kompleksu, na tzw. Baterii Powitalnej (malt. Batterija tas-Salut, ang. Saluting Battery) znajdują się odrestaurowane armaty. Codziennie o godz. 12 i 16 odbywa się tu uroczysta ceremonia wystrzału z nich. Wstęp do Górnych Ogrodów Barrakka jest darmowy. Bilet wstępu na Baterię Powitalną kosztuje zaś 2 EUR.
4. Konkatedra św. Jana i inne kościoły
Najważniejszym kościołem Valetty jest z pewnością Konkatedra św. Jana (malt. Kon-Katidral ta’ San Ġwann, ang. St John’s Co-Cathedral). Jest ona poświęcona św. Janowi Chrzcicielowi – patronowi zakonu kawalerów maltańskich. Z zewnątrz świątynia ma bardzo prostą i surową fasadę, ale w środku została ona urządzona w iście barokowym prawdziwym bogactwie przepychu. Znajdziesz tu liczne rzeźby, freski oraz inne zdobienia. Najważniejszym dziełem jest tutaj obraz „Ścięcie św. Jana Chrzciciela”, którego twórcą jest Caravaggio. Kościół możesz oczywiście zwiedzać, a bilet wstępu kosztuje 10 EUR. Codziennie rano oraz kilkukrotnie w niedziele odbywają się w nim także msze święte.
W Valletcie znajduje się też oczywiście wiele innych kościołów. Do najważniejszych z nich należą:
- Kościół św. Pawła Rozbitka (malt. Il-Knisja ta’ San Pawl, ang. Church of St Paul’s Shipwreck), który jest miejscem kultu św. Pawła – patrona Malty,
- Kościół św. Łucji (malt. Il-Knisja ta’ Santa Luċija ta’ Sirakuża, ang. Church of St Lucy), który jest niedużą świątynią zwieńczoną dzwonnicą z posągiem św. Pawła,
- Bazylika Matki Bożej z Góry Karmel (malt. Bażilika Santwarju Tal-Madonna Tal-Karmnu, ang. Basilica of Our Lady of Mount Carmel), która jest owalnym budynkiem z olbrzymią kopułą,
- Prokatedra św. Pawła (malt. Il-Pro-Katidral ta’ San Pawl, ang. Saint Paul’s Pro-Cathedral), która jest świątynią anglikańską posiadającą charakterystyczną wysoką dzwonnicę.
5. Pałac Wielkich Mistrzów
Najważniejszym zabytkiem niesakralnym w Valletcie jest natomiast Pałac Wielkich Mistrzów (malt. Il Palazz tal-Granmastru, ang. Grandmasters’ Palace). Powstał on w XVI wieku na polecenie Wielkiego Mistrza Zakonu Joannitów Jeana de la Valette. W tym bardzo reprezentacyjnym obiekcie obecnie urzęduje prezydent kraju. Gmach jest też udostępniany dla zwiedzających. Możesz tu zobaczyć piękne pałacowe wnętrza oraz zbrojownię. Bilet wstępu kosztuje 10 EUR.
6. Fort św. Elma
Na samym końcu ulicy Republiki i tym samym na skraju półwyspu Sciberras znajduje się fort św. Elma (malt. Forti Sant’lermu, ang. Fort St Elmo). Został on wybudowany przez kawalerów maltańskich w połowie XVI wieku. Obecnie mieści się tu nowoczesne multimedialne Narodowe Muzeum Wojny (malt. Mużew Nazzjonali tal-Gwerra, ang. National War Museum). Opowiada ono o dziejach Malty, roli rycerzy w historii kraju oraz o różnych aspektach wojny. Bilet wstępu kosztuje 10 EUR.
7. Niższe Ogrody Barrakka i Pomnik Dzwonu Oblężenia
W bezpośrednim sąsiedztwie fortu św. Elma rozciągają się również tzw. Niższe Ogrody Barrakka (malt. Il-Barrakka t’ Isfel, ang. Lower Barrakka Gardens). Są one kolejnym już przyjemnym miejscem do wypoczynku, a także ważnym punktem historycznym. Tutaj bowiem znajduje się niewielka świątynia-grobowiec wzniesiona na początku XIX wieku w stylu doryckim. Upamiętnia ona pierwszego gubernatora Malty Alexandra Balla. Tuż obok stoi też Pomnik Dzwonu Oblężenia (ang. Siege Bell Memorial). Obiekt ten został odsłonięty w 1992 roku przez królową Elżbietę II. Ma on formę klasycystycznej dzwonnicy z potężnym dzwonem wykonanym z brązu.
8. Ciekawe miejsca poza głównym szlakiem
Zwiedzając Vallettę, zwracaj też oczywiście uwagę na inne miejsca. Są one często mniej popularne, ale wcale nie mniej ciekawe. Przemierzając to miasto warto bowiem trochę pobłądzić i przespacerować się wąskimi bocznymi uliczkami, które są zazwyczaj bardzo klimatyczne. Często są one ozdobione kolorowymi drewnianymi drzwiami, okiennicami czy zabudowanymi balkonami. Jest to zresztą charakterystyczny element architektoniczny na całej wyspie i wywodzi się on jeszcze z kultury arabskiej. Charakterystyczną cechą Valletty są również mury obronne i fortyfikacje otaczające całe miasto. Wiele budynków w mieście jest ponadto udekorowanych wizerunkami różnych świętych. Są one wyrazem silnego konserwatyzmu i religijności mieszkańców tego niewielkiego kraju.
Podoba Ci się ten tekst, a może zainspirowałem Cię do podróży? Będę Ci bardzo wdzięczny, jeśli zechcesz zaprosić mnie na wirtualną kawę! Przeznaczę ją na dalszy rozwój bloga 🙂
W wielu miejscach w mieście wciąż znajdziesz też czerwone budki telefoniczne. Obok ruchu lewostronnego czy angielskich gniazdek elektrycznych są one jedną z pozostałości dawnej dominacji brytyjskiej na tym terenie. W całej Valletcie jest też sporo punktów widokowych, z których rozpościerają się panoramy morza i pobliskich miejscowości.
Zwiedzanie Valletty – informacje praktyczne
Valletta ma swój niepowtarzalny urok i zdecydowanie warto to miejsce odwiedzić. Faktem jest jednak, że stolica Malty to tak naprawdę niewielkie miasteczko, które uda Ci się zwiedzić w jeden dzień. Przylatując na Maltę, nastaw się więc na zwiedzanie wielu różnych miejscowości. Każda z nich jest równie niewielkich rozmiarów, a sam kraj też nie należy przecież do największych. Komunikacja publiczna jest tu natomiast bardzo dobrze zorganizowana i pozwala sprawnie się przemieszczać po całej wyspie.
W innych tekstach na blogu przeczytasz o innych ciekawych miejscach na Malcie. Są to:
Zobacz również: MALTA NA WŁASNĄ RĘKĘ. Jak się przygotować? Co warto wiedzieć?
Warto też wspomnieć, że Valletta jest miastem bardzo elitarnym. Oznacza to, że oprócz turystów przechadzają się tu głównie politycy, bankierzy, urzędnicy czy prawnicy. Z tego powodu noclegi są tu dość drogie. Dlatego najlepiej znaleźć hotel w jednej z pobliskich miejscowości na wyspie, takich jak chociażby Sliema czy San Ġiljan. Miejsca te charakteryzują się znacznie niższymi cenami oraz bardziej rozwiniętą infrastrukturą hotelowo-gastronomiczną. To właśnie te miasteczka określane są mianem centrum turystycznego Malty. Z każdego z nich możesz dość szybko dotrzeć do Valletty oraz do innych ciekawych miejsc w okolicy.
Podobał Ci się ten tekst lub może masz do niego jakieś dodatkowe pytania? Zostaw komentarz, a z przyjemnością Ci odpowiem!
A może jesteś ciekawy kolejnych tekstów na blogu? Dołącz do wspólnej podróży na Facebooku @stronyswiata.blog oraz na Instagramie @darek_wojdyga, a na pewno zawsze będziesz na bieżąco!
